Τρίτη 25 Φεβρουαρίου 2014
Παρασκευή 21 Φεβρουαρίου 2014
Η "τσικνοπέμπτη" και πώς γιορτάζεται σε διάφορες περιοχές
Το όνομα "Τσικνοπέμπτη" προέκυψε γιατί την ημέρα αυτή το δείπνο αποτελείται από κρέας ψημένο στα κάρβουνα, το οποίο πρέπει να έχει πάντα λίγο λίπος ώστε κατά το ψήσιμο να βγάλει την απαραίτητη "τσίκνα". Ακόμα και οι πιο φτωχοί άνθρωποι κάθε περιοχής, πρέπει να ψήσουν κρέας ώστε να μυρίσει το σπίτι τους και όλοι να ξέρουν ότι γιορτάζουν!
Παλιότερα στην ελληνική επαρχία οι άνθρωποι μοίραζαν πιατέλες με το τσικνισμένο κρέας σε όλη την γειτονιά για να στείλουν την μυρωδιά του ψητού σε κάθε άκρη του χωριού. Μαζί με την Τσικνοπέμπτη έχει καθιερωθεί πλέον και η ειδωλολατρική παράδοση του μασκαρέματος που υποτίθεται ότι διώχνει τα κακά πνεύματα του χειμώνα και βοηθάει έτσι στην εξασφάλιση μιας επιτυχημένης σοδειάς.
Τα έθιμα της Τσικνοπέμπτης σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας!
Πέρα από το παραδοσιακό "κάψιμο" του κρέατος, κάθε περιοχή της χώρας μας έχει τα δικά της έθιμα για την Τσικνοπέμπτη:
Κομοτηνή
Την Τσικνοπέμπτη τα ζευγάρια που είναι έτοιμα για γάμο, ανταλλάσσουν μεταξύ τους φαγώσιμα δώρα. Ο άντρας πρέπει να στείλει στην σύντροφό του μια κότα και εκείνη ανταποδίδει με μπακλαβά .
Κέρκυρα
Στην Κέρκυρα ανήμερα της Τσικνοπέμπτης γίνονται τα "Πετεγολέτσια" ή "Κουτσομπολιά". Οι γυναίκες της παλιάς πόλης, βγαίνουν στα παράθυρα των καντουνιών και κουτσομπολεύουν μιλώντας την παραδοσιακή κερκυραϊκή διάλεκτο.
Πάτρα
Εδώ κάθε χρόνο αναβιώνει η "Κουλουρού" . Σύμφωνα με το έθιμο η "Γιαννούλα η Κουλουρού" νομίζει ότι ο Ναύαρχος Ουίλσoν είναι ερωτευμένος μαζί της και θα της κάνει πρόταση γάμου. Έτσι ντύνεται νύφη και πηγαίνει στο λιμάνι να προϋπαντήσει τον καλό της, σκορπώντας το γέλιο στους Πατρινούς.
Σέρρες
Στις Σέρρες ψήνουν το κρέας στους δρόμους και στη συνέχεια ανάβουν μεγάλες φωτιές και πηδούν από πάνω τους. Αμέσως μετά ακολουθεί "το προξενιό" μεταξύ των ελεύθερων της κάθε γειτονιάς .
ΠΗΓΗ:madata.gr
Παλιότερα στην ελληνική επαρχία οι άνθρωποι μοίραζαν πιατέλες με το τσικνισμένο κρέας σε όλη την γειτονιά για να στείλουν την μυρωδιά του ψητού σε κάθε άκρη του χωριού. Μαζί με την Τσικνοπέμπτη έχει καθιερωθεί πλέον και η ειδωλολατρική παράδοση του μασκαρέματος που υποτίθεται ότι διώχνει τα κακά πνεύματα του χειμώνα και βοηθάει έτσι στην εξασφάλιση μιας επιτυχημένης σοδειάς.
Τα έθιμα της Τσικνοπέμπτης σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας!
Πέρα από το παραδοσιακό "κάψιμο" του κρέατος, κάθε περιοχή της χώρας μας έχει τα δικά της έθιμα για την Τσικνοπέμπτη:
Κομοτηνή
Την Τσικνοπέμπτη τα ζευγάρια που είναι έτοιμα για γάμο, ανταλλάσσουν μεταξύ τους φαγώσιμα δώρα. Ο άντρας πρέπει να στείλει στην σύντροφό του μια κότα και εκείνη ανταποδίδει με μπακλαβά .
Κέρκυρα
Στην Κέρκυρα ανήμερα της Τσικνοπέμπτης γίνονται τα "Πετεγολέτσια" ή "Κουτσομπολιά". Οι γυναίκες της παλιάς πόλης, βγαίνουν στα παράθυρα των καντουνιών και κουτσομπολεύουν μιλώντας την παραδοσιακή κερκυραϊκή διάλεκτο.
Πάτρα
Εδώ κάθε χρόνο αναβιώνει η "Κουλουρού" . Σύμφωνα με το έθιμο η "Γιαννούλα η Κουλουρού" νομίζει ότι ο Ναύαρχος Ουίλσoν είναι ερωτευμένος μαζί της και θα της κάνει πρόταση γάμου. Έτσι ντύνεται νύφη και πηγαίνει στο λιμάνι να προϋπαντήσει τον καλό της, σκορπώντας το γέλιο στους Πατρινούς.
Σέρρες
Στις Σέρρες ψήνουν το κρέας στους δρόμους και στη συνέχεια ανάβουν μεγάλες φωτιές και πηδούν από πάνω τους. Αμέσως μετά ακολουθεί "το προξενιό" μεταξύ των ελεύθερων της κάθε γειτονιάς .
ΠΗΓΗ:madata.gr
Δευτέρα 17 Φεβρουαρίου 2014
Κάποια πράγματα που δε γνωρίζουμε για την Ελλάδα μας
Ξέρατε ότι :
*Περίπου το 7% όλου του μαρμάρου που παράγεται στον πλανήτη προέρχεται από την Ελλάδα.
*Η Ελλάδα είναι η τρίτη χώρα στον κόσμο σε παραγωγή ελιάς. Η καλλιέργεια ελαιόδεντρων ξεκίνησε στα μέρη μας από την αρχαιότητα. Μάλιστα, κάποιες ελιές που φυτεύτηκαν τον 13° αιώνα παράγουν ακόμη καρπούς.
*Είναι επίσης η πρώτη χώρα στον κόσμο σε εμπόριο... σφουγγαριών.
*Το 80% του εδάφους της χώρας είναι ορεινό. Η χώρα δεν διαθέτει ούτε ένα πλόιμο ποτάμι, εξαιτίας αυτής της ιδιαίτερης γεωμορφολογίας.
*Δώδεκα εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο μιλούν ελληνικά. Σε αυτούς φυσικά συγκαταλέγονται και τα δέκα εκατομμύρια των ελλήνων κατοίκων, αλλά και ελληνόφωνοι στην Κύπρο, την Ιταλία, την Αλβανία, την Τουρκία, τις ΗΠΑ και άλλες χώρες που προτίμησαν παλαιότερα οι Έλληνες για μετανάστευση. Η ελληνική γλώσσα ομιλείται εδώ και 3.000 χρόνια περίπου, κάτι που την καθιστά μία από τις αρχαιότερες γλώσσες στον κόσμο.
*Την δεκαετία του '50, μόλις το 30% των Ελλήνων γνώριζε γραφή και ανάγνωση. Σήμερα, το ποσοστό του αναλφαβητισμού μόλις που φτάνει το 5%.
*Τα νησιά της Ελλάδας φτάνουν τις 2.000 σε αριθμό, αλλά μόνο τα 170 από αυτά κατοικούνται. Το μεγαλύτερο ελληνικό νησί, η Κρήτη, έχει έκταση 8.260 τετραγωνικά χιλιόμετρα.
*Ο πληθυσμός της Αθήνας το 1834 ήταν 10.000. Από την στιγμή που επιλέχθηκε ως πρωτεύουσα του νέου ελληνικού κράτους μέχρι σήμερα, ο πληθυσμός της αυξήθηκε στον δυσθεώρητο αριθμό των 3 και πλέον εκατομμυρίων κατοίκων, ήτοι περίπου το 40% του ελληνικού πληθυσμού.
*Η Αθήνα κατοικείται αδιάλειπτα εδώ και 7.000 χρόνια. Αυτό την καθιστά μία από τις αρχαιότερες πόλεις της Ευρώπης.
*Τα πλοία με ελληνική σημαία αποτελούν το 70% του συνόλου του εμπορικού στόλου της Ευρώπης. Ο εγχώριος νόμος επιβάλλει το 75% του πληρώματος των πλοίων να έχουν ελληνική υπηκοότητα.
*Η Ελλάδα διαθέτει περισσότερα αρχαιολογικά μουσεία από οποιαδήποτε άλλη χώρα στον κόσμο - κάτι που φυσικά δεν μας εκπλήσσει ιδιαίτερα.
*Περίπου 100.000 πουλιά από την βόρεια Ευρώπη και την Ασία ξεχειμωνιάζουν στα μέρη μας.
*Οι σκλάβοι στην αρχαία Ελλάδα αποτελούσαν το 40-80% του πληθυσμού στις πόλεις-κράτη. Ήταν κυρίως αιχμάλωτοι πολέμου, εγκαταλελειμμένα παιδιά ή παιδιά σκλάβων.
*Η αξιοζήλευτη άγρια ζωή της χώρας περιλαμβάνει 116 είδη θηλαστικών, 18 είδη αμφίβιων, 59 είδη ερπετών, 240 είδη πουλιών και 107 είδη ψαριών. Ωστόσο, περίπου τα μισά είδη θηλαστικών κινδυνεύουν με εξαφάνιση.
*Κάποτε η Ελλάδα ήταν μια βραχώδης μάζα, που βρισκόταν εντελώς κάτω από την θάλασσα. Μετά από την σύγκρουση μιας τεκτονικής πλάκας με την Ευρώπη, σχηματίστηκε το ορεινό πεδίο της, ενώ ακόμη και σήμερα οι σεισμοί στο Αιγαίο σχετίζονται με τις κινήσεις της συγκεκριμένης λιθοσφαιρικής πλάκας.
Πηγή: in2life.gr, από τον Γιώργο Κόκουβα
*Περίπου το 7% όλου του μαρμάρου που παράγεται στον πλανήτη προέρχεται από την Ελλάδα.
*Η Ελλάδα είναι η τρίτη χώρα στον κόσμο σε παραγωγή ελιάς. Η καλλιέργεια ελαιόδεντρων ξεκίνησε στα μέρη μας από την αρχαιότητα. Μάλιστα, κάποιες ελιές που φυτεύτηκαν τον 13° αιώνα παράγουν ακόμη καρπούς.
*Είναι επίσης η πρώτη χώρα στον κόσμο σε εμπόριο... σφουγγαριών.
*Το 80% του εδάφους της χώρας είναι ορεινό. Η χώρα δεν διαθέτει ούτε ένα πλόιμο ποτάμι, εξαιτίας αυτής της ιδιαίτερης γεωμορφολογίας.
*Δώδεκα εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο μιλούν ελληνικά. Σε αυτούς φυσικά συγκαταλέγονται και τα δέκα εκατομμύρια των ελλήνων κατοίκων, αλλά και ελληνόφωνοι στην Κύπρο, την Ιταλία, την Αλβανία, την Τουρκία, τις ΗΠΑ και άλλες χώρες που προτίμησαν παλαιότερα οι Έλληνες για μετανάστευση. Η ελληνική γλώσσα ομιλείται εδώ και 3.000 χρόνια περίπου, κάτι που την καθιστά μία από τις αρχαιότερες γλώσσες στον κόσμο.
*Την δεκαετία του '50, μόλις το 30% των Ελλήνων γνώριζε γραφή και ανάγνωση. Σήμερα, το ποσοστό του αναλφαβητισμού μόλις που φτάνει το 5%.
*Τα νησιά της Ελλάδας φτάνουν τις 2.000 σε αριθμό, αλλά μόνο τα 170 από αυτά κατοικούνται. Το μεγαλύτερο ελληνικό νησί, η Κρήτη, έχει έκταση 8.260 τετραγωνικά χιλιόμετρα.
*Ο πληθυσμός της Αθήνας το 1834 ήταν 10.000. Από την στιγμή που επιλέχθηκε ως πρωτεύουσα του νέου ελληνικού κράτους μέχρι σήμερα, ο πληθυσμός της αυξήθηκε στον δυσθεώρητο αριθμό των 3 και πλέον εκατομμυρίων κατοίκων, ήτοι περίπου το 40% του ελληνικού πληθυσμού.
*Η Αθήνα κατοικείται αδιάλειπτα εδώ και 7.000 χρόνια. Αυτό την καθιστά μία από τις αρχαιότερες πόλεις της Ευρώπης.
*Τα πλοία με ελληνική σημαία αποτελούν το 70% του συνόλου του εμπορικού στόλου της Ευρώπης. Ο εγχώριος νόμος επιβάλλει το 75% του πληρώματος των πλοίων να έχουν ελληνική υπηκοότητα.
*Η Ελλάδα διαθέτει περισσότερα αρχαιολογικά μουσεία από οποιαδήποτε άλλη χώρα στον κόσμο - κάτι που φυσικά δεν μας εκπλήσσει ιδιαίτερα.
*Περίπου 100.000 πουλιά από την βόρεια Ευρώπη και την Ασία ξεχειμωνιάζουν στα μέρη μας.
*Οι σκλάβοι στην αρχαία Ελλάδα αποτελούσαν το 40-80% του πληθυσμού στις πόλεις-κράτη. Ήταν κυρίως αιχμάλωτοι πολέμου, εγκαταλελειμμένα παιδιά ή παιδιά σκλάβων.
*Η αξιοζήλευτη άγρια ζωή της χώρας περιλαμβάνει 116 είδη θηλαστικών, 18 είδη αμφίβιων, 59 είδη ερπετών, 240 είδη πουλιών και 107 είδη ψαριών. Ωστόσο, περίπου τα μισά είδη θηλαστικών κινδυνεύουν με εξαφάνιση.
*Κάποτε η Ελλάδα ήταν μια βραχώδης μάζα, που βρισκόταν εντελώς κάτω από την θάλασσα. Μετά από την σύγκρουση μιας τεκτονικής πλάκας με την Ευρώπη, σχηματίστηκε το ορεινό πεδίο της, ενώ ακόμη και σήμερα οι σεισμοί στο Αιγαίο σχετίζονται με τις κινήσεις της συγκεκριμένης λιθοσφαιρικής πλάκας.
Πηγή: in2life.gr, από τον Γιώργο Κόκουβα
Τετάρτη 12 Φεβρουαρίου 2014
ΠΟΙΟΙ "ΘΕΟΙ" ΒΟΗΘΗΣΑΝ ΣΤΙΣ ΜΑΧΕΣ ΤΟΥΣ ΑΡΧΑΙΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ
Η μεγάλη νίκη των Αθηναίων και των Πλαταιών επί των «χρυσοφόρων Μηδών» στον Μαραθώνα, έγινε μια περίοδο που δεν υπήρχαν ιστορικοί για να καταγράψουν με ακρίβεια τα γεγονότα.
Έτσι, μόλις ανέλαβε το εγχείρημα ο Ηρόδοτος, πολλά γεγονότα είχαν ήδη λησμονηθεί και άλλα είχαν τροποποιηθεί, αλλά ο πατέρας της Ιστορίας κατάγραψε ότι μπόρεσε να μάθει.
"Η μάχη των Θεών"
Όταν ο Αθηναίος ημεροδρόμος επέστρεψε από τη Σπάρτη, όπου είχε μεταβεί προς αναζήτηση βοήθειας, διηγήθηκε στους Αθηναίους ότι, κατά τη διάβαση της Αρκαδίας, συνάντησε τον θεό Πάνα.
Ο θεός του παραπονέθηκε, πως οι Αθηναίοι είχαν παραμελήσει τη λατρεία του και «τον διέταξε να ρωτήσει τους Αθηναίους, εκ μέρους του, γιατί δεν του δίνουν σημασία καθόλου» [Ηρόδοτος 6, 105].
Ο Πάνας τον διαβεβαίωσε για την εύνοιά του προς την πόλη, «αφού αυτός θέλει το καλό των Αθηναίων και σε πολλές περιπτώσεις, ως τώρα, τους φάνηκε χρήσιμος και θα τους φανεί στο μέλλον».
Πράγματι, σύμφωνα με διηγήσεις των Μαραθωνομάχων, ο θεός με τις άγριες κραυγές του έσπειρε τον πανικό στους Πέρσες, για αυτό και η λέξη πανικός ετυμολογείται από τον Πάνα.
Σε ένδειξη ευγνωμοσύνης προς το πρόσωπό του, οι Αθηναίοι ίδρυσαν ένα ιερό σε μια σπηλιά βορειοδυτικά της Ακρόπολης.
Το σπήλαιο του Πάνα.
Στη σπηλιά αυτή, υπήρχε άγαλμα του θεού με την παρακάτω επιγραφή, η οποία αποδίδεται στον Σιμωνίδη τον Κείο: «Τον τραγόπουν εμέ Πάνα τον Αρκάδα, τον κατά Μήδων, τον μετ” Αθηναίων στήσατο Μιλτιάδης». Φαίνεται πως, πίσω από τον θρύλο αυτό κρύβεται η καθυστερημένη εισαγωγή στην Αθήνα, της λατρείας ενός θεού αποκλειστικά αρκαδικού και εκφραστή της ποιμενικής ζωής.
Η θεά Αθηνά, η Άρτεμη και ο Θησέας
Από το προσκλητήριο αυτό, δεν θα μπορούσε φυσικά να λείψει η Αθηνά, η οποία παρουσιάστηκε στο πεδίο της μάχης, ή μάλλον στα μάτια των Μαραθωνομάχων, πάνοπλη και οδηγώντας τέθριππο άρμα, γεμάτη εκδικητική μανία, γι” αυτούς που τόλμησαν να απειλήσουν την προστατευόμενη της πόλη.
Πολλοί άλλοι Μαραθωνομάχοι αναγνώρισαν στο πλευρό τους την Άρτεμη, με τα φονικά της βέλη και τη φοβερή Εκάτη. Ο Θησέας, ακόμη, εμφανίσθηκε ξαφνικά μέσα από τη γη, έτοιμος να βοηθήσει τους απογόνους του, «ενόμισαν πολλοί ότι είδαν φάντασμα του Θησέως, ο οποίος βάδιζε μπροστά απ” αυτούς κατά των βαρβάρων» [Πλούταρχος, «Θησεύς»]. Παράλληλα, ο Ηρακλής έσπευσε οπλισμένος με το τρομερό του ρόπαλο να συμπαραταχθεί με τους Έλληνες οπλίτες.
Η θεά Αθηνά βοήθησε τους Έλληνες στη μάχη του Μαραθώνα.
Στη μάχη όμως, δεν έλαβαν μέρος μόνο ήρωες, θεοί και ημίθεοι, αλλά και κάποιες αδιευκρίνιστες μορφές, οι οποίες έδωσαν αφορμή για θεωρίες, που ίσως υπερβαίνουν κατά πολύ τα όρια της ουτοπίας. Σύμφωνα με τον Παυσανία [Παυσανίας, Αττικά 32, 5], την ώρα που μαινόταν η μάχη, εμφανίσθηκε ξαφνικά ένας άνδρας, με αμφίεση χωρικού, ο οποίος κρατούσε στα χέρια του ένα επίμηκες όπλο, που έμοιαζε με άροτρο.
Ο συγκεκριμένος άνδρας εθεάθη να φονεύει πολλούς Πέρσες και μετά το πέρας της μάχης εξαφανίσθηκε. «Όταν οι Αθηναίοι ρώτησαν σχετικά, ο θεός δεν χρησμοδότησε τίποτα, γι” αυτόν, περισσότερο, από το ότι πρέπει να τιμούν τον ήρωα Εχετλαίο» (εχέτλη=λαβή αρότρου)[Παυσανίας, Αττικά 32, 5].
Ο Ηρόδοτος αναφέρει και ένα ακόμη ανεξήγητο γεγονός: «Κατά τη διάρκεια της μάχης, συνέβη ένα ανεξήγητο περιστατικό. Κάποιος Αθηναίος, ο Επίζηλος του Κουφαγόρα, ενώ πολεμούσε στη μάχη αυτή εκ του συστάδην και αγωνιζόταν γενναία, έχασε, λέει, το φως του, χωρίς να κτυπηθεί σε κανένα μέρος του σώματος, ούτε από δόρυ, ούτε από βέλος και από τότε σε όλη την υπόλοιπη ζωή του έμεινε τυφλός.
Και η θεά Άρτεμις, με τα φαρμακερά της βέλη, ήταν στο πλευρό των Ελλήνων.
Όλα τα παραπάνω, είναι απόρροια παραληρήματος πολλών πολεμιστών, εξαιτίας της έντονης κόπωσης και του άγχους της μάχης. Επίσης, είναι σίγουρο πως θα σημειώθηκαν πολλά περιστατικά θερμοπληξίας, η οποία δημιουργεί ψευδαισθήσεις, αφού οι οπλίτες μάχονταν για πολλή ώρα, βαριά οπλισμένοι και κάτω από υψηλές θερμοκρασίες.
Πέρα όμως από αυτά, δεν θα πρέπει να υποτιμήσουμε την ευσέβεια των Ελλήνων. Αυτή τους αυθυπόβαλε ότι ανάμεσα στις γραμμές τους βρίσκονταν συμπαραστάτες τους οι θεοί, τους ενίσχυσε ψυχολογικά και συνετέλεσε στη νίκη τους.
Η «θεοφάνεια» αποτελεί κοινό βίωμα για τους Έλληνες. Ο Οδυσσέας καθοδηγείτο από την Αθηνά, ενώ όλοι οι θεοί του Ολύμπου, κατά τη διάρκεια του Τρωικού Πολέμου, έκαναν αρκετές φορές την εμφάνισή τους στο πεδίο των μαχών. Σε μια θαυμαστή συνέχεια, οι υπερασπιστές της Κωνσταντινούπολης έβλεπαν στα «θεοφύλακτα» τείχη την Παναγία να τους ενισχύει.
Νίκος Γιαννόπουλος, ιστορικός
Έτσι, μόλις ανέλαβε το εγχείρημα ο Ηρόδοτος, πολλά γεγονότα είχαν ήδη λησμονηθεί και άλλα είχαν τροποποιηθεί, αλλά ο πατέρας της Ιστορίας κατάγραψε ότι μπόρεσε να μάθει.
"Η μάχη των Θεών"
Όταν ο Αθηναίος ημεροδρόμος επέστρεψε από τη Σπάρτη, όπου είχε μεταβεί προς αναζήτηση βοήθειας, διηγήθηκε στους Αθηναίους ότι, κατά τη διάβαση της Αρκαδίας, συνάντησε τον θεό Πάνα.
Ο θεός του παραπονέθηκε, πως οι Αθηναίοι είχαν παραμελήσει τη λατρεία του και «τον διέταξε να ρωτήσει τους Αθηναίους, εκ μέρους του, γιατί δεν του δίνουν σημασία καθόλου» [Ηρόδοτος 6, 105].
Ο Πάνας τον διαβεβαίωσε για την εύνοιά του προς την πόλη, «αφού αυτός θέλει το καλό των Αθηναίων και σε πολλές περιπτώσεις, ως τώρα, τους φάνηκε χρήσιμος και θα τους φανεί στο μέλλον».
Πράγματι, σύμφωνα με διηγήσεις των Μαραθωνομάχων, ο θεός με τις άγριες κραυγές του έσπειρε τον πανικό στους Πέρσες, για αυτό και η λέξη πανικός ετυμολογείται από τον Πάνα.
Σε ένδειξη ευγνωμοσύνης προς το πρόσωπό του, οι Αθηναίοι ίδρυσαν ένα ιερό σε μια σπηλιά βορειοδυτικά της Ακρόπολης.
Το σπήλαιο του Πάνα.
Στη σπηλιά αυτή, υπήρχε άγαλμα του θεού με την παρακάτω επιγραφή, η οποία αποδίδεται στον Σιμωνίδη τον Κείο: «Τον τραγόπουν εμέ Πάνα τον Αρκάδα, τον κατά Μήδων, τον μετ” Αθηναίων στήσατο Μιλτιάδης». Φαίνεται πως, πίσω από τον θρύλο αυτό κρύβεται η καθυστερημένη εισαγωγή στην Αθήνα, της λατρείας ενός θεού αποκλειστικά αρκαδικού και εκφραστή της ποιμενικής ζωής.
Η θεά Αθηνά, η Άρτεμη και ο Θησέας
Από το προσκλητήριο αυτό, δεν θα μπορούσε φυσικά να λείψει η Αθηνά, η οποία παρουσιάστηκε στο πεδίο της μάχης, ή μάλλον στα μάτια των Μαραθωνομάχων, πάνοπλη και οδηγώντας τέθριππο άρμα, γεμάτη εκδικητική μανία, γι” αυτούς που τόλμησαν να απειλήσουν την προστατευόμενη της πόλη.
Πολλοί άλλοι Μαραθωνομάχοι αναγνώρισαν στο πλευρό τους την Άρτεμη, με τα φονικά της βέλη και τη φοβερή Εκάτη. Ο Θησέας, ακόμη, εμφανίσθηκε ξαφνικά μέσα από τη γη, έτοιμος να βοηθήσει τους απογόνους του, «ενόμισαν πολλοί ότι είδαν φάντασμα του Θησέως, ο οποίος βάδιζε μπροστά απ” αυτούς κατά των βαρβάρων» [Πλούταρχος, «Θησεύς»]. Παράλληλα, ο Ηρακλής έσπευσε οπλισμένος με το τρομερό του ρόπαλο να συμπαραταχθεί με τους Έλληνες οπλίτες.
Η θεά Αθηνά βοήθησε τους Έλληνες στη μάχη του Μαραθώνα.
Στη μάχη όμως, δεν έλαβαν μέρος μόνο ήρωες, θεοί και ημίθεοι, αλλά και κάποιες αδιευκρίνιστες μορφές, οι οποίες έδωσαν αφορμή για θεωρίες, που ίσως υπερβαίνουν κατά πολύ τα όρια της ουτοπίας. Σύμφωνα με τον Παυσανία [Παυσανίας, Αττικά 32, 5], την ώρα που μαινόταν η μάχη, εμφανίσθηκε ξαφνικά ένας άνδρας, με αμφίεση χωρικού, ο οποίος κρατούσε στα χέρια του ένα επίμηκες όπλο, που έμοιαζε με άροτρο.
Ο συγκεκριμένος άνδρας εθεάθη να φονεύει πολλούς Πέρσες και μετά το πέρας της μάχης εξαφανίσθηκε. «Όταν οι Αθηναίοι ρώτησαν σχετικά, ο θεός δεν χρησμοδότησε τίποτα, γι” αυτόν, περισσότερο, από το ότι πρέπει να τιμούν τον ήρωα Εχετλαίο» (εχέτλη=λαβή αρότρου)[Παυσανίας, Αττικά 32, 5].
Ο Ηρόδοτος αναφέρει και ένα ακόμη ανεξήγητο γεγονός: «Κατά τη διάρκεια της μάχης, συνέβη ένα ανεξήγητο περιστατικό. Κάποιος Αθηναίος, ο Επίζηλος του Κουφαγόρα, ενώ πολεμούσε στη μάχη αυτή εκ του συστάδην και αγωνιζόταν γενναία, έχασε, λέει, το φως του, χωρίς να κτυπηθεί σε κανένα μέρος του σώματος, ούτε από δόρυ, ούτε από βέλος και από τότε σε όλη την υπόλοιπη ζωή του έμεινε τυφλός.
Και η θεά Άρτεμις, με τα φαρμακερά της βέλη, ήταν στο πλευρό των Ελλήνων.
Όλα τα παραπάνω, είναι απόρροια παραληρήματος πολλών πολεμιστών, εξαιτίας της έντονης κόπωσης και του άγχους της μάχης. Επίσης, είναι σίγουρο πως θα σημειώθηκαν πολλά περιστατικά θερμοπληξίας, η οποία δημιουργεί ψευδαισθήσεις, αφού οι οπλίτες μάχονταν για πολλή ώρα, βαριά οπλισμένοι και κάτω από υψηλές θερμοκρασίες.
Πέρα όμως από αυτά, δεν θα πρέπει να υποτιμήσουμε την ευσέβεια των Ελλήνων. Αυτή τους αυθυπόβαλε ότι ανάμεσα στις γραμμές τους βρίσκονταν συμπαραστάτες τους οι θεοί, τους ενίσχυσε ψυχολογικά και συνετέλεσε στη νίκη τους.
Η «θεοφάνεια» αποτελεί κοινό βίωμα για τους Έλληνες. Ο Οδυσσέας καθοδηγείτο από την Αθηνά, ενώ όλοι οι θεοί του Ολύμπου, κατά τη διάρκεια του Τρωικού Πολέμου, έκαναν αρκετές φορές την εμφάνισή τους στο πεδίο των μαχών. Σε μια θαυμαστή συνέχεια, οι υπερασπιστές της Κωνσταντινούπολης έβλεπαν στα «θεοφύλακτα» τείχη την Παναγία να τους ενισχύει.
Νίκος Γιαννόπουλος, ιστορικός
Τρίτη 11 Φεβρουαρίου 2014
ΑΝΑΚΑΛΥΦΘΗΚΕ ΑΓΑΛΜΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ ΣΤΗ ΛΩΡΙΔΑ ΤΗΣ ΓΑΖΑΣ
Ενα σπάνιο άγαλμα του Έλληνα θεού Απόλλωνα, που ήταν χαμένο επί αιώνες, βρέθηκε μυστηριωδώς στη Λωρίδα της Γάζας.
Η ανακάλυψη του αγάλματος αυτού έχει εξάψει την φαντασία των αρχαιολόγων, όμως η αστυνομία δεν έχει ανακοινώσει πότε το μπρούτζινο άγαλμα σε φυσικό μέγεθος θα εμφανιστεί και πάλι ή πού θα εκτεθεί.
Ένας ψαράς από τη Λωρίδα της Γάζας δήλωσε ότι βρήκε το άγαλμα βάρους 500 κιλών στη θάλασσα, περίπου 100 μέτρα από την ακτή, τον Αύγουστο και το μετέφερε σπίτι του με ένα κάρο που το έσερνε ένα γαϊδούρι, χωρίς να έχει επίγνωση της αξίας του.
Προς μεγάλη τους αγανάκτηση, οι αρχαιολόγοι δεν έχουν καταφέρει να δουν το άγαλμα του Απόλλωνα και έχουν αναγκαστεί να αρκεστούν σε μερικές θολές φωτογραφίες του ανέπαφου αγάλματος του θεού, που είναι ξαπλωμένο πάνω σε μια κουβέρτα με τα Στρουμφάκια. Απ’ όσο μπορούν να εκτιμήσουν το άγαλμα κατασκευάστηκε μεταξύ του 5ου και του 1ου αιώνα π.Χ..
«Είναι μοναδικό. Κατά μία έννοια θα έλεγα ότι είναι ανεκτίμητο. Είναι σαν να ρωτά κάποιος ποια είναι η αξία της Τζοκόντα στο Λούβρο», δήλωσε ο Ζαν-Μισέλ Ταραγκόν, ιστορικό της Γαλλικής Βιβλικής και Αρχαιολογικής Σχολής της Ιερουσαλήμ.
«Είναι πολύ-πολύ σπάνιο να βρεθεί ένα άγαλμα που δεν είναι φτιαγμένο από μάρμαρο ή πέτρα, αλλά από μέταλλο», πρόσθεσε ο ίδιος.
Η πολλή καλή κατάσταση του αγάλματος υποδηλώνει ότι εντοπίστηκε στην ξηρά και όχι στη θάλασσα, επεσήμανε ο Ταραγκόν, εκτιμώντας ότι η πραγματική τοποθεσία της ανακάλυψής του δεν αποκαλύφθηκε για να αποφευχθούν διαφωνίες για την κυριότητά του. «Δεν βρέθηκε στη θάλασσα ή σε κάποιο παραθαλάσσιο μέρος (…) είναι πολύ καθαρό. Όχι, βρέθηκε στην ξηρά σε στεγνό μέρος», σχολίασε.
Ο Παλαιστίνιος ψαράς Τζουντάτ Γραμπ πάντως αφηγείται μια διαφορετική ιστορία. Ο 26χρονος Παλαιστίνιος ισχυρίζεται ότι είναι μια ανθρώπινη μορφή να κείτεται στα ρηχά, περίπου 100 μέτρα από την ακτή, βόρεια των συνόρων μεταξύ της Αιγύπτου και της Γάζας.
Αρχικά πίστεψε ότι επρόκειτο για ένα πτώμα, όμως όταν βούτηξε για να δει καλύτερα συνειδητοποίησε ότι ήταν ένα άγαλμα. Ο ίδιος είπε ότι του πήρε τέσσερις ώρες για να το βγάλει στην ακτή με τη βοήθεια συγγενών του.
Το πράσινο-καφέ άγαλμα αναπαριστά έναν νεαρό, γυμνασμένο θεό που στέκεται όρθιος με το ένα χέρι τεντωμένο και την παλάμη του ανοικτή προς τα πάνω.
Ο Γραμπ παραδέχθηκε ότι έκοψε ένα από τα δάχτυλα του αγάλματος για να το πάει σε έναν ειδικό, καθώς πίστευε ότι ήταν φτιαγμένο από χρυσό. Χωρίς να το γνωρίζει, ένας από τους αδελφούς του έκοψε ένα ακόμη δάχτυλο, για τον ίδιο λόγο. Το δεύτερο δάχτυλο το έλιωσε ένας χρυσοχόος.
ΠΗΓΗ:.kathimerini.gr
Η ανακάλυψη του αγάλματος αυτού έχει εξάψει την φαντασία των αρχαιολόγων, όμως η αστυνομία δεν έχει ανακοινώσει πότε το μπρούτζινο άγαλμα σε φυσικό μέγεθος θα εμφανιστεί και πάλι ή πού θα εκτεθεί.
Ένας ψαράς από τη Λωρίδα της Γάζας δήλωσε ότι βρήκε το άγαλμα βάρους 500 κιλών στη θάλασσα, περίπου 100 μέτρα από την ακτή, τον Αύγουστο και το μετέφερε σπίτι του με ένα κάρο που το έσερνε ένα γαϊδούρι, χωρίς να έχει επίγνωση της αξίας του.
Προς μεγάλη τους αγανάκτηση, οι αρχαιολόγοι δεν έχουν καταφέρει να δουν το άγαλμα του Απόλλωνα και έχουν αναγκαστεί να αρκεστούν σε μερικές θολές φωτογραφίες του ανέπαφου αγάλματος του θεού, που είναι ξαπλωμένο πάνω σε μια κουβέρτα με τα Στρουμφάκια. Απ’ όσο μπορούν να εκτιμήσουν το άγαλμα κατασκευάστηκε μεταξύ του 5ου και του 1ου αιώνα π.Χ..
«Είναι μοναδικό. Κατά μία έννοια θα έλεγα ότι είναι ανεκτίμητο. Είναι σαν να ρωτά κάποιος ποια είναι η αξία της Τζοκόντα στο Λούβρο», δήλωσε ο Ζαν-Μισέλ Ταραγκόν, ιστορικό της Γαλλικής Βιβλικής και Αρχαιολογικής Σχολής της Ιερουσαλήμ.
«Είναι πολύ-πολύ σπάνιο να βρεθεί ένα άγαλμα που δεν είναι φτιαγμένο από μάρμαρο ή πέτρα, αλλά από μέταλλο», πρόσθεσε ο ίδιος.
Η πολλή καλή κατάσταση του αγάλματος υποδηλώνει ότι εντοπίστηκε στην ξηρά και όχι στη θάλασσα, επεσήμανε ο Ταραγκόν, εκτιμώντας ότι η πραγματική τοποθεσία της ανακάλυψής του δεν αποκαλύφθηκε για να αποφευχθούν διαφωνίες για την κυριότητά του. «Δεν βρέθηκε στη θάλασσα ή σε κάποιο παραθαλάσσιο μέρος (…) είναι πολύ καθαρό. Όχι, βρέθηκε στην ξηρά σε στεγνό μέρος», σχολίασε.
Ο Παλαιστίνιος ψαράς Τζουντάτ Γραμπ πάντως αφηγείται μια διαφορετική ιστορία. Ο 26χρονος Παλαιστίνιος ισχυρίζεται ότι είναι μια ανθρώπινη μορφή να κείτεται στα ρηχά, περίπου 100 μέτρα από την ακτή, βόρεια των συνόρων μεταξύ της Αιγύπτου και της Γάζας.
Αρχικά πίστεψε ότι επρόκειτο για ένα πτώμα, όμως όταν βούτηξε για να δει καλύτερα συνειδητοποίησε ότι ήταν ένα άγαλμα. Ο ίδιος είπε ότι του πήρε τέσσερις ώρες για να το βγάλει στην ακτή με τη βοήθεια συγγενών του.
Το πράσινο-καφέ άγαλμα αναπαριστά έναν νεαρό, γυμνασμένο θεό που στέκεται όρθιος με το ένα χέρι τεντωμένο και την παλάμη του ανοικτή προς τα πάνω.
Ο Γραμπ παραδέχθηκε ότι έκοψε ένα από τα δάχτυλα του αγάλματος για να το πάει σε έναν ειδικό, καθώς πίστευε ότι ήταν φτιαγμένο από χρυσό. Χωρίς να το γνωρίζει, ένας από τους αδελφούς του έκοψε ένα ακόμη δάχτυλο, για τον ίδιο λόγο. Το δεύτερο δάχτυλο το έλιωσε ένας χρυσοχόος.
ΠΗΓΗ:.kathimerini.gr
Σάββατο 8 Φεβρουαρίου 2014
Εγκέλαδος και Ελληνική Μυθολογία
φέρεται ως αρχηγός των Γιγάντων, γιος του Ταρτάρου και της Γης που έπαιξε όμως πρωτεύοντα ρόλο στη Γιγαντομαχία στην οποία και φονεύθηκε.
Για τον Εγκέλαδο και τον θάνατό του σώθηκαν πολλές παραδόσεις. Κατά μια εξ αυτών κατακεραυνώθηκε από τον Δία εναντίον του οποίου κινήθηκε, κατ΄ άλλη φονεύθηκε από τον ακόλουθο του Διονύσου τον Σειλινό, κατά τρίτη που είναι και η επικρατέστερη φονεύθηκε από την Αθηνά η οποία αφού τον έτρεψε σε φυγή έρριψε εναντίον του τη Σικελία ή το όρος Αίτνα με το οποίο και τον καταπλάκωσε. Ο Εγκέλαδος κινούμενος και στενάζοντας ενίοτε μέσα στο τάφο του προκαλεί εκρήξεις ηφαιστείων και σεισμούς.
Ο Παυσανίας αναφέρει και άλλη εκδοχή κατά την οποία η Αθηνά φόνευσε τον Εγκέλαδο ρίχνοντας επάνω του το τέθριππο άρμα της. Η εκδοχή αυτή υπήρξε από τα πιο προσφιλή θέματα πολλών καλλιτεχνών της αρχαιότητας, απαθανατίζοντας αυτή σε πλείστες μετώπες αρχαίων ναών όπως στον Παρθενώνα και στο ναό του Απόλλωνα στους Δελφούς. Τέτοιες παραστάσεις του αγώνα μεταξύ της Αθηνάς και του Εγκέλαδου βρίσκονται σε πολλά αγγεία καθώς επίσης κοσμούταν και ο πέπλος της Αθηνάς στα Παναθήναια.
Εξ όλων των παραπάνω συνάγεται σαφώς το συμπέρασμα ότι ο Εγκέλαδος ήταν κατά τους αρχαίους Έλληνες η ιδεατή ανθρωπόμορφη θεότητα, αλλά και αρχική αντίληψη της έννοιας του Σεισμού και ιδιαίτερα εκείνου του Ηφαιστειακού εκ του οποίου τόσο έντονα είχε δεινοπαθήσει ο ελλαδικός χώρος. Συνέπεια αυτής της αντίληψης είναι ότι τέκνα του Εγκέλαδου ήταν οι Γοργόνες, η Σφίγξ, η Λερναία Ύδρα, ο Γηρυόνης, ο Κέρβερος και άλλα μυθικά «τέρατα» (γεωλογικά φαινόμενα) που απέκτησε από την ΄Έχιδνα και είχαν ταλαιπωρήσει τους πρωτοέλληνες.
Ετυμολογικά ο Εγκέλαδος μάλλον αποτελεί σύντμηση (έγκειμαι + λας), που σημαίνει ο εγκατεστημένος στα πετρώματα, στο στερεό φλοιό της Γης.
Λαογραφία: Ακόμη και σήμερα στη νέα ελληνική γλώσσα, η λέξη Εγκέλαδος χρησιμοποιείται ποιητικά για να περιγράψει το σεισμό.+
ΠΗΓΗ:tro-ma-ktiko.blogspot.com
Για τον Εγκέλαδο και τον θάνατό του σώθηκαν πολλές παραδόσεις. Κατά μια εξ αυτών κατακεραυνώθηκε από τον Δία εναντίον του οποίου κινήθηκε, κατ΄ άλλη φονεύθηκε από τον ακόλουθο του Διονύσου τον Σειλινό, κατά τρίτη που είναι και η επικρατέστερη φονεύθηκε από την Αθηνά η οποία αφού τον έτρεψε σε φυγή έρριψε εναντίον του τη Σικελία ή το όρος Αίτνα με το οποίο και τον καταπλάκωσε. Ο Εγκέλαδος κινούμενος και στενάζοντας ενίοτε μέσα στο τάφο του προκαλεί εκρήξεις ηφαιστείων και σεισμούς.
Ο Παυσανίας αναφέρει και άλλη εκδοχή κατά την οποία η Αθηνά φόνευσε τον Εγκέλαδο ρίχνοντας επάνω του το τέθριππο άρμα της. Η εκδοχή αυτή υπήρξε από τα πιο προσφιλή θέματα πολλών καλλιτεχνών της αρχαιότητας, απαθανατίζοντας αυτή σε πλείστες μετώπες αρχαίων ναών όπως στον Παρθενώνα και στο ναό του Απόλλωνα στους Δελφούς. Τέτοιες παραστάσεις του αγώνα μεταξύ της Αθηνάς και του Εγκέλαδου βρίσκονται σε πολλά αγγεία καθώς επίσης κοσμούταν και ο πέπλος της Αθηνάς στα Παναθήναια.
Εξ όλων των παραπάνω συνάγεται σαφώς το συμπέρασμα ότι ο Εγκέλαδος ήταν κατά τους αρχαίους Έλληνες η ιδεατή ανθρωπόμορφη θεότητα, αλλά και αρχική αντίληψη της έννοιας του Σεισμού και ιδιαίτερα εκείνου του Ηφαιστειακού εκ του οποίου τόσο έντονα είχε δεινοπαθήσει ο ελλαδικός χώρος. Συνέπεια αυτής της αντίληψης είναι ότι τέκνα του Εγκέλαδου ήταν οι Γοργόνες, η Σφίγξ, η Λερναία Ύδρα, ο Γηρυόνης, ο Κέρβερος και άλλα μυθικά «τέρατα» (γεωλογικά φαινόμενα) που απέκτησε από την ΄Έχιδνα και είχαν ταλαιπωρήσει τους πρωτοέλληνες.
Ετυμολογικά ο Εγκέλαδος μάλλον αποτελεί σύντμηση (έγκειμαι + λας), που σημαίνει ο εγκατεστημένος στα πετρώματα, στο στερεό φλοιό της Γης.
Λαογραφία: Ακόμη και σήμερα στη νέα ελληνική γλώσσα, η λέξη Εγκέλαδος χρησιμοποιείται ποιητικά για να περιγράψει το σεισμό.+
ΠΗΓΗ:tro-ma-ktiko.blogspot.com
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)