Τον προηγούμενο μήνα επισκεφτήκαμε το Ζωολογικό Μουσείο του Πανεπιστημίου
Αθηνών που έχει ζωή 130 περίπου ετών. Είναι το πρώτο και πληρέστερο του
είδους του στην Ελλάδα. Αρχικά, αποτέλεσε τον πυρήνα ενός ευρύτερου
Φυσιογραφικού Μουσείου, που εγκαταστάθηκε από τα μέσα του 19ου αιώνα,
στον 1ον όροφο της προς την οδό Ακαδημίας πτέρυγας του κεντρικού κτηρίου
του Πανεπιστημίου. Αργότερα, αποσπάστηκαν από αυτό οι βοτανικές,
παλαιοντολογικές, ορυκτολογικές και ανθρωπολογικές συλλογές και
αυτονομήθηκαν στο Βοτανικό, το Παλαιοντολογικό, το Ορυκτολογικό και το
Ανθρωπολογικό Μουσείο. Σήμερα ανήκει στο Τμήμα Βιολογίας της Σχολής
Θετικών Επιστημών.
Μέχρι το τέλος του 19ου αιώνα, τα
στελέχη και οι συνεργάτες του αναλώθηκαν στη συγκρότηση, μελέτη και
έκθεση των ζωολογικών συλλογών, πραγματοποιώντας το διπλό προορισμό του
Μουσείου, που είναι η μόρφωση και η ψυχαγωγία του κοινού και ιδιαίτερα
της νεολαίας. Σε μια εποχή που τα σύγχρονα οπτικοακουστικά μέσα μαζικής
ενημέρωσης ήταν ανύπαρκτα, το μοναδικό τότε Ζωολογικό Μουσείο
λειτούργησε ως πόλος έλξης πολυάριθμων επισκεπτών και ως σημαντικός
παράγοντας γενικής μόρφωσης στο νεοσύστατο Ελληνικό κράτος και την
αναπτυσσόμενη πρωτεύουσα του. Έλληνες και ξένοι ερευνητές της Ελληνικής
πανίδας, ερασιτέχνες συλλέκτες, κυνηγοί άγριων ζώων και πολλοί άλλοι
κατέθεσαν τα ευρήματα, τις συλλογές και τα τρόπαια τους στο Μουσείο και
συνέβαλαν στον εμπλουτισμό του με νέο υλικό.
Οι ταλαιπωρίες του Μουσείου κατά την
κατοχή και μεταπολεμικά η έλλειψη μέσων και χώρων δεν επέτρεψαν
οποιονδήποτε εκσυγχρονισμό, εμπλουτισμό ή ανανέωση. Από τις αρχές της
δεκαετίας του 1960, το Μουσείο έκλεισε για το κοινό, λόγω ανάγκης
επισκευών στο κτήριο που στεγαζόταν. Το 1965, εκθέματα και επιστημονικές
συλλογές μεταφέρθηκαν σε διάσπαρτους αποθηκευτικούς χώρους στην
Πανεπιστημιούπολη. Οι επανειλημμένες μετακομίσεις έφθειραν το παλιό,
ευαίσθητο υλικό. Ευτυχώς, με την ανέγερση του νέου κτηρίου του
Βιολογικού Τμήματος, το Ζωολογικό Μουσείο εγκαταστάθηκε οριστικά σε
άνετους χώρους και από το 1988 άρχισε - προοδευτικά - να παρουσιάζεται
στο κοινό και κυρίως στους μαθητές των σχολείων, μέρος από τα σπάνια και
πολύτιμα εκθέματα του ενώ συνέχισε να εμπλουτίζεται με νέες συλλογές
όπως είναι η πολύ σημαντική συλλογή θηλαστικών και πουλιών, δωρεά της
οικογενείας Παπαλιού.
Οι συλλογές του Μουσείου
Οι συλλογές του Μουσείου περιλαμβάνουν:
Οι συλλογές του Μουσείου περιλαμβάνουν:
- Περίπου 500 μικρά και μεγάλα θηλαστικά από την Ελλάδα, την υπόλοιπη Ευρώπη αλλά και όλες τις άλλες ηπείρους είτε ταριχευμένα είτε ως σκελετοί
- Πλούσια συλλογή περίπου 2500 πτηνών στην οποία περιλαμβάνονται όλα τα είδη της Ελλάδας
- Συλλογή αυγών και φωλιών πτηνών
- Μεγάλη συλλογή από 1000 περίπου ερπετά, αμφίβια αλλά και ιχθύες τόσο της Ελλάδας όσο και της παγκόσμιας πανίδας
- Από τα ασπόνδυλα υπάρχουν πολύ μεγάλες συλλογές εντόμων και μαλακίων (σαλιγκαριών, δίθυρων, κεφαλοπόδων κ.ά.) και σημαντικός αριθμός δειγμάτων άλλων ασπονδύλων όπως σπόγγων, κοραλιών, καρκινοειδών κλπ.
- Μεγάλο αριθμό ανθρωπολογικών ευρημάτων, κυρίως κρανίων, ορισμένα από τα οποία έχουν και παλαιοπαθολογικά συμπτώματα.
