Η Γη, όπως είναι
γνωστό, περιβάλλεται από την ατμόσφαιρά της, εξασφαλίζει δε τις ενεργειακές της
ανάγκες από τον ζωοδότη Ήλιο, ο οποίος και την ακτινοβολεί συνεχώς. Μέρος αυτής
της ακτινοβολίας κατακρατείται από την Γή ενώ το υπόλοιπο επιστρέφει στο
διάστημα. Όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα μόνο το 51% της ηλιακής
ακτινοβολίας απορροφάται από την επιφάνεια της Γής και χρησιμοποιείται για την
θέρμανση της επιφάνειας και της χαμηλότερης ατμόσφαιρας, για την τήξη των πάγων
ή του χιονιού, την εξάτμιση των υδάτων και την πρόκληση της φωτοσυνθέσεως στα
φυτά. Από το υπόλοιπο 49%, το 4% ανακλάται από την επιφάνεια και επιστρέφει προς
το διάστημα, το 26 % ανακλάται πίσω από τά νέφη και τά σωματίδια της
ατμόσφαιρας και το 19 % απορροφάται από τά ατμοσφαιρικά αέρια, σωματίδια και
νέφη.
Η θέρμανση της Γής την μετατρέπει σε πομπό ακτινοβολίας μεγάλου μήκους κύματος (υπέρυθρη), αφού κάθε σώμα εκπέμπει ακτινοβολία ανάλογη με την θερμοκρασία πού βρίσκεται. Από αυτή την ακτινοβολία ένα μέρος διαφεύγει στο διάστημα, ενώ το μεγαλύτερο μέρος απορροφάται από τά λεγόμενα αέρια θερμοκηπίου της ατμόσφαιρας, τά οποία έχουν φυσική προέλευση. Τά αέρια αυτά θερμαινόμενα αρχίζουν και αυτά να εκπέμπουν προς κάθε κατεύθυνση υπέρυθρη ακτινοβολία, αλλά το 90% οδηγείται στο έδαφος, το οποίο θερμαίνεται περαιτέρω, ενισχύεται η υπέρυθρη ακτινοβολία του και το φαινόμενο επαναλαμβάνεται αενάως. Η παρακάτω εικόνα δείχνει ακριβώς αυτή τη διεργασία.
Οι επιπτώσεις
Ως προς τις
συνέπειες, οι πιο συζητημένες επιπτώσεις του φαινομένου είναι η ανύψωση της
στάθμης των θαλασσών λόγω τήξεως των πάγων των πόλων και η ερημοποίηση
εκτεταμένων περιοχών της εύκρατης ζώνης με μετακίνηση των ζωνών βροχόπτωσης από
τον ισημερινό προς βορρά. Η σημαντική ανύψωση της στάθμης των θαλασσών (μερικά
μοντέλα την εκτιμούν στα 65 εκατοστά μέχρι το τέλος του αιώνα) αυτονόητο είναι
ότι θα οδηγήσει σε καταβύθιση ολόκληρων παράκτιων περιοχών συμπαρασύροντας και
ολόκληρες πόλεις. Η ερημοποίηση, όπως και η λέξη δηλώνει, θα καταστήσει το
έδαφος ακατοίκητο, αφού η λειψυδρία θα είναι φοβερή. Πέραν αυτών όμως οι
επιπτώσεις της παγκόσμιας θέρμανσης ενδεχομένως θα είναι απρόβλεπτες τόσο στις
κλιματικές επιπτώσεις όσο και στην ανακατανομή της ποιότητας των εδαφών.
Άγνωστος επίσης είναι και ο τρόπος και βαθμός προσαρμογής του ζωικού και
φυτικού βασιλείου στις νέες συνθήκες. Όλα αυτά βεβαίως θα οδηγήσουν σε αλυσιδωτά
προβλήματα πού θα αφορούν όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας αφού
όλα είναι συνυφασμένα με το περιβάλλον, το οποίο θα αλλάξει δραστικά.
Η λύση του
προβλήματος βεβαίως λέγεται ‘ΗΠΙΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ’. Δηλαδή η χρήση της ηλιακής,
της γεωθερμικής, της αιολικής, της βιομάζας αλλά και της πυρηνικής ενέργειας. Η
αντικατάσταση των συμβατικών καυσίμων και η καθιέρωση των ανανεώσιμων πηγών
ενέργειας είναι εφικτή στις μέρες μας, αφού η απαραίτητη τεχνολογία και
τεχνογνωσία υπάρχουν. Εκείνο πού θα πρέπει να εξουδετερωθεί είναι τά τεράστια
συμφέροντα των πετρελαϊκών πολυεθνικών εταιριών, πού καταδυναστεύουν τους λαούς.
Αλλά και
πρίν ακόμα περάσουμε στην χρήση αυτών των μορφών ενέργειας, είναι δυνατόν να
επιβραδύνουμε τουλάχιστον τις αρνητικές επιπτώσεις του φαινομένου, αρκεί τά
κράτη να επιβάλλουν εκσυγχρονισμό των βιομηχανιών και των οχημάτων αλλά και
περιορισμό της υπερκαταναλωτικής μανίας των πολιτών.
